Tặng đất cho con dưới 18 tuổi là thực tế khá phổ biến. Bởi vì ở Việt Nam đa phần của cải bố mẹ muốn chuyển hết sang cho con. Vậy bố mẹ muốn tặng cho đất cho con nhưng con dưới 18 tuổi thì có hợp pháp không? Nếu muốn sang tên Sổ đỏ cho con thì phải làm như thế nào? Bài viết dưới đây của Luật Trung Tín sẽ giải đáp chi tiết thắc mắc nêu trên.
Cơ sở pháp lý
- Bộ luật Dân sự năm 2015
- Luật Đất đai năm 2024
- Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014
- Luật Công chứng năm 2014
- Nghị định 23/2015/NĐ-CP
- Thông tư 01/2021/TT-BTP
- Các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan khác.
Người dưới 18 tuổi được xác định như thế nào?
Người dưới 18 tuổi được hiểu là người như thế nào? Người dưới 18 tuổi tức là người chưa đủ 18 tuổi. Căn cứ theo quy định tại khoản 1 Điều 21 Bộ luật Dân sự 2015 thì: “Người chưa thành niên là người chưa đủ mười tám tuổi”.
Như vậy, khi nhắc tới người dưới 18 tuổi chúng ta hay gọi là người chưa thành niên.
Quy định về quyền sở hữu tài sản riêng của con dưới 18 tuổi
Căn cứ theo khoản 1 Điều 74 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định: “Con có quyền có tài sản riêng. Tài sản riêng của con bao gồm tài sản được thừa kế riêng, được tặng cho riêng, thu nhập do lao động của con, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng của con và thu nhập hợp pháp khác. Tài sản được hình thành từ tài sản riêng của con cũng là tài sản riêng của con.”
Như vậy, con dưới 18 tuổi có quyền được có tài sản riêng. Tài sản riêng này có thể từ nhiều nguồn. Nếu như được bố mẹ tặng cho quyền sử dụng đất thì đó được xác định là tài sản riêng do được tặng cho.
Bố mẹ muốn tặng đất cho con dưới 18 tuổi được không?
Tặng đất cho con chưa thành niên có vi phạm quy định pháp luật hay không? Các giao dịch của họ có được tự mình thực hiện hay không?
Quy định về quyền định đoạt tài sản của con dưới 18 tuổi
Theo quy định tại Bộ luật Dân sự 2015
Căn cứ theo quy định tại khoản 2, 3, 4 Điều 21 Bộ luật Dân sự 2015 quy định:
“2. Giao dịch dân sự của người chưa đủ sáu tuổi do người đại diện theo pháp luật của người đó xác lập, thực hiện.………….
4. Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi tự mình xác lập, thực hiện giao dịch dân sự, trừ giao dịch dân sự liên quan đến bất động sản, động sản phải đăng ký và giao dịch dân sự khác theo quy định của luật phải được người đại diện theo pháp luật đồng ý.”.
Theo đó, với người dưới 18 tuổi mà muốn thực hiện giao dịch về bất động sản sẽ liên quan đến người đại diện theo pháp luật.
Tại khoản 1 Điều 136 Bộ luật này quy định thì cha, mẹ là người đại diện theo pháp luật đối với con chưa thành niên. Như vậy, khi con dưới 18 tuổi muốn tham gia giao dịch thì tùy từng trường hợp cần được cha, mẹ đồng ý.
Theo quy định Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014
Theo khoản 1, 2 Điều 77 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 quy định:
“1. Trường hợp cha mẹ hoặc người giám hộ quản lý tài sản riêng của con dưới 15 tuổi thì có quyền định đoạt tài sản đó ……..
2. Con từ đủ 15 tuổi đến dưới 18 tuổi có quyền định đoạt tài sản riêng, trừ trường hợp tài sản là bất động sản, động sản có đăng ký quyền sở hữu, quyền sử dụng hoặc dùng tài sản để kinh doanh thì phải có sự đồng ý bằng văn bản của cha mẹ hoặc người giám hộ.”
Như vậy, việc nhận tặng cho quyền sử dụng đất của con dưới 18 tuổi cần được cha, mẹ đồng ý.
Bố mẹ muốn tặng đất cho con dưới 18 tuổi được không?
Tặng quyền sử dụng đất cho con dưới 18 tuổi không thể thực hiện trực tiếp được. Theo khoản 3 Điều 141 Bộ luật Dân sự 2015 quy định: “Một cá nhân, pháp nhân có thể đại diện cho nhiều cá nhân hoặc pháp nhân khác nhau nhưng không được nhân danh người được đại diện để xác lập, thực hiện giao dịch dân sự với chính mình hoặc với bên thứ ba mà mình cũng là người đại diện của người đó, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.”.
Như vậy, trường hợp bố mẹ tặng đất cho con dưới 18 tuổi thì họ vừa là người tặng cho. Đồng thời vừa là người đại diện theo pháp luật cho con ở bên nhận tặng cho. Vì thế nó thuộc trường hợp giao dịch với chính mình, không đảm bảo khách quan. Chính vì vậy, không thể tặng cho đất từ bố mẹ sang cho con.
Làm thế nào để tặng cho đất cho con dưới 18 tuổi?
Sang tên Sổ đỏ cho con dưới 18 tuổi không thể thực hiện trực tiếp từ bố, mẹ. Tuy nhiên, như đã phân tích ở trên thì con chưa thành niên có quyền có tài sản riêng.
Do đó, bố mẹ có thể sang tên Sổ cho người khác ví dụ như ông bà. Sau đó từ ông bà chuyển quyền sử dụng đất sang cho cháu. Cách làm này hoàn toàn hợp pháp. Nhưng mất thời gian và tốn kém. Bởi vì phải qua hai lần thủ tục công chứng và sang tên Sổ đỏ.
Hoặc nếu không lựa chọn phương án trên thì có thể đợi đến khi con đủ 18 tuổi. Lúc đó thực hiện thủ tục tặng cho đất cho con. Con có thể tự mình tham gia xác lập, thực hiện giao dịch mà không chịu hạn chế.
Thủ tục tặng cho đất cho con dưới 18 tuổi
Thủ tục tặng cho đất cần tuân theo quy định của Luật Công chứng 2014. Hoặc theo thủ tục chứng thực được quy định tại Nghị định 23/2015/NĐ-CP.
Bởi vì theo khoản 3 Điều 27 Luật Đất đai 2024 thì hợp đồng tặng cho đất phải được công chứng hoặc chứng thực. Trình tự công chứng hợp đồng tặng cho đất như sau:
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ
Theo Điều 40, 41 Luật Công chứng 2014 thì hồ sơ yêu cầu công chứng bao gồm:
- Phiếu yêu cầu công chứng
- Dự thảo hợp đồng tặng cho (nếu có)
- Bản sao giấy tờ tùy thân (như chứng minh nhân dân, căn cước công dân, hộ chiếu…). Lưu ý giấy tờ này phải còn hạn và đúng quy định pháp luật.
- Bản sao Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
- Bản sao giấy tờ khác có liên quan đến hợp đồng. Ví dụ: Giấy chứng nhận kết hôn của bên tặng cho, giấy khai sinh chứng minh quan hệ, giấy xác nhận thông tin về cư trú.
Bước 2: Nộp hồ sơ
Sau khi chuẩn bị đủ hồ sơ như trên thì đem hồ sơ tới Văn phòng công chứng hoặc Phòng công chứng. Lưu ý vì việc công chứng hợp đồng tặng cho đất bị giới hạn theo địa hạt. Do đó, chỉ được công chứng tặng cho đất ở Văn phòng/Phòng công chứng có địa chỉ tại tỉnh nơi có đất.
Bước 3: Kiểm tra hồ sơ và soạn thảo hoặc check dự thảo hợp đồng
Sau khi đầy đủ các giấy tờ thì Công chứng viên tiến hành kiểm tra dự thảo do người yêu cầu công chứng cung cấp. Hoặc là sẽ tự soạn hợp đồng theo đề nghị của khách hàng.
Bước 4: Ký hợp đồng
Khách hàng được đọc hợp đồng và nghe giải thích các vấn đề liên quan. Nếu đồng ý với các nội dung của hợp đồng thì sẽ ký kết. Lưu ý là ký vào từng trang của hợp đồng. Nếu cần thiết Công chứng viên có thể yêu cầu các bên tiến hành điểm chỉ vào trang cuối của hợp đồng.
Khi các bên ký xong thì Công chứng viên tiến hành đối chiếu lại toàn bộ các giấy tờ bản chính. Sau đó ký vào từng trang hợp đồng, ghi lời chứng theo mẫu Thông tư 01/2021/TT-BTP.
Bước 5: Đóng dấu, thu phí và trả hợp đồng
Sau khi ký xong chuyển hợp đồng qua bộ phận văn thư để đóng dấu hợp đồng. Tiến hành thu phí công chứng và trả hợp đồng cho khách hàng.
Đồng thời, Văn phòng hoặc Phòng công chứng sẽ lưu lại một bản chính hợp đồng. Cùng với đó là bản sao các giấy tờ kèm hợp đồng để tạo thành hồ sơ công chứng.
Sau khi hoàn tất thủ tục công chứng thì bên có nghĩa vụ nộp bộ hồ sơ sang tên tại Văn phòng đăng ký đất đai. Thủ tục này thực hiện theo quy định pháp luật.
Trên đây là toàn bộ tư vấn của chúng tôi về vấn đề tặng đất cho con dưới 18 tuổi có được không để bạn đọc tham khảo. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào hãy liên hệ ngay với Trung Tín theo hotline: 0989 232 568 hoặc email: luattrungtin@gmail.com hoặc truy cập ngay website: https://luattrungtin.com/ để được hỗ trợ nhanh nhất.