Quy hoạch đất ảnh hưởng trực tiếp và sâu sắc đến người sử dụng đất và giá trị của đất đất. Mặc dù vậy, đến nay nhiều người vẫn chưa thực sự hiểu được quy hoạch sử dụng đất là gì? Để trả lời được câu hỏi này, bạn đọc hãy cùng Luật Trung Tín tìm hiểu nội dung này trong bài viết dưới đây.
Xem thêm: Thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất từ nông nghiệp sang đất ở
Quy hoạch sử dụng đất là gì?
Vấn đề này được hiểu đơn giản là việc phân bố, khoanh vùng đất đai theo từng không gian sử dụng nhất định và để phục vụ cho các mục tiêu phát triển khác nhau như: Phục vụ cho phát triển kinh tế, xã hội; phục vụ cho quốc phòng- an ninh; để bao vệ môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu. Nhà nước quy hoạch đất dựa trên cơ sở tiềm năng của đất và nhu cầu sử dụng đất trong một khoảng thời gian xác định.
Ở mỗi khu vực đất đai sẽ có hình thể, thổ nhưỡng, tính chất đất phù hợp với mục đích sử dụng đất khác nhau và có sự thay đổi theo từng thời kỳ. Vì vậy, để đưa ra được một bản đồ quy hoạch hợp lý, hiệu quả đòi hỏi phải trải qua một quá trình nghiên cứu, định hướng chính xác, rõ ràng.
Việc quy hoạch đất đai hợp lý có vai trò quan trọng trong việc khai thác triệt để tiềm năng của đất, tránh tình trạng lãng phí tài nguyên đất đai. Bên cạnh đó, quy hoạch còn là yếu tố quan trọng trong việc hoạch định chiến lược phát triển kinh tế – xã hội của từng địa phương, từng khu vực lãnh thổ.
Các loại quy hoạch đất ở Việt Nam
Để quản lý đất đai được chặt chẽ, đồng bộ và hiệu quả, việc phân loại quy hoạch là điều hết sức cần thiết. Ở Việt Nam, mỗi cấp quản lý của nhà nước ban hành một quy hoạch riêng. Trong đó lớn nhất và quy hoạch cấp quốc gia. Loại quy hoạch này sẽ bao trùm và là định hướng sử dụng đất đai cho các tỉnh thành. Bên cạnh đó, quy hoạch cấp quốc gia còn phải đảm bảo được tính đặc thù và thể hiện sự liên kết các vùng kinh tế, xã hội trên phạm vi cả nước.
Tiếp đó là quy hoạch cấp tỉnh do mỗi tỉnh thành ban hành để định hướng và quản lý đất đai trên phạm vi tỉnh của mình. Quy hoạch cấp tỉnh thường có định hướng sử dụng đất trong 10 năm. Có vai trò quan trọng trong việc xác định diện tích, mục đích các loại đất đã được phân bổ trong quy hoạch đát quốc gia. Đồng thời xác định chức năng sử dụng của đất ở từng khu vực, từng đơn vị hành chính cấp huyện.
Quy hoạch sử dụng đất cấp huyện được lập trên cơ sở quy hoạch sử dụng đất cấp tỉnh và triển khai cụ thể việc sử dụng đất đến từng đơn vị hành chính cấp xã. Quy hoạch của huyện sẽ phải dựa vào điều kiện và hiện trạng sử dụng đất để đánh giá được tiềm năng sử dụng để từ đó định hướng và triển khai kế hoạch sử dụng đất cho những năm tiếp theo.
Ngoài các cấp quản lý của nhà nước, quy hoạch sử dụng đất còn phân thành quy hoạch đất quốc phòng, an ninh phục vụ trực tiếp cho quốc phòng, an ninh.
Vai trò của quy hoạch sử dụng đất
Quy hoạch sử dụng đất đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý đất đai của nhà nước
Là cơ sở để các cấp, các ngành dựa vào đó lập ra kế hoạch sử dụng đất chi tiết tại địa phương của mình. Từ đó, việc quản lý đất đai sẽ chặt chẽ và hiệu quả.
Đảm bảo việc quản lý đất đai một cách tập trung, đồng bộ, thống nhất, tránh sự chồng chéo giữa các địa phương.
Hạn chế, ngăn chặn được việc người dân tự ý sử dụng đất vào các mục đích khác nhau, làm lãng phí, suy giảm quỹ đất.
Là công cụ quản lý để dựa vào đó, nhà nước đưa ra các quyết định giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng và thu hồi đất.
Đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế
Đất đai là tài sản vô cùng giá trị đối với quốc gia và tác động trực tiếp đến sự phát triển của kinh tế. Quy hoạch đất hiệu quả góp phần to lớn trong việc khai thác tiềm năng đất, góp phần vào sự phát triển kinh tế, xã hội.
Quy hoạch sử dụng đất giữ vai trò hoạch định các chính sách, định hướng phát triển kinh tế của từng vùng. Quy hoạch càng bài bản càng thể hiện tầm nhìn xa và tạo ra không gian phát triển cho từng ngành nghề, lĩnh vực; tạo diện mạo mới cho mỗi địa phương và cho cả nước.
Như vậy, quy hoạch đất ngoài giữ vai trò không thể thiếu trong quá trình quản lý đất đai của nhà nước. Để đảm bảo việc sử dụng đất hiệu quả đòi hỏi những người lập ra quy hoạch đất phải có tầm nhìn xa, bao quát, thậm chí là đi trước thời đại.
Làm thế nào để nắm được thông tin quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất?
Quy hoạch đất sẽ tác động trực tiếp đến đất đai và người sử dụng đất. Vậy có khi nào mảnh đất mình đang sử dụng hoặc đang có ý định mua sẽ thuộc vào diện bị nhà nước hồi để sử dụng cho mục đích khách hay không? Làm thế nào để chúng ta có thể kiểm tra được thông tin quy hoạch đó.
Theo quy định của pháp luật, quy hoạch là công khai. Vì vậy có rất nhiều cách để người dân có thể kiểm tra được thông tin quy hoạch. Sau đây, Luật Trung Tín sẽ chia sẻ cho bạn đọc một vài cách thông thường để kiểm tra:
Kiểm tra bằng cách tải các ứng dụng trên điện thoại: Trên các ứng dụng của điện thoại thông minh hiện nay có khá nhiều app kiểm tra được thông tin quy hoạch. Ví dụ như Thongtin.land, Remaps,… Những ứng dụng này có ưu điểm là tra cứu nhanh, tiện lợi. Tuy nhiên không phải tỉnh thành, địa phương nào cũng cạp nhật thông tin trên đây. Vì vậy, phương thức tra cứu này chỉ mang tính chất tham khảo.
Kiểm tra thông tin trên sổ đỏ: Theo thông tư 23/2014/TT- BTNMT, thông tin quy hoạch sẽ được ghi trên sổ đỏ. Cụ thể đất thuộc diện quy hoạch gì, chiếm bao nhiêu diện tích, khi thu hồi có được đền bù hay không? Tuy nhiên, không phải sổ đỏ nào cũng thể hiện thông tin quy hoạch, có những quy hoạch mới ban hành sẽ chưa được cập nhật vào sổ. Vì vậy, người dân vẫn phải kiểm tra bằng các kênh khác.
Kiểm tra trực tiếp tại cơ quan nhà nước: Đây là cách thức kiểm tra thông tin về đất chính xác nhất. Bằng cách này, người dân có thể đến trực tiếp Ủy ban nhân dân cấp xã gặp cán bộ địa chính, hoặc văn phòng đăng ký đất đai nơi có đất để tra cứu. Nhược điểm của cách thức này là tốn thời gian đi lại và mất chi phí.
Mỗi cách kiểm tra đểu có ưu, nhược điểm riêng. Vì vậy, người dân hãy chọn cho mình cách thức hiệu quả và thuận tiện nhất.
